From Vrye Weekblad; I’ll repost the full text here. I get a message from the board software that the post is too long, so let me cut it in pieces:
Part 1:
Seksonderrig: Kom ons praat
Ware verhaal: ’n Graad 8-leerder raak swanger, maar sy weier volstrek om dit te glo. Haar kêrel, ’n matriekseun, belowe hy het “uitgetrek voordat hy gekom het” en sy vertrou dat hy die waarheid praat. Als is oraait en sy kan nie swanger wees nie. En só, sê ’n Kaapse onderwyser wat die storie deel, word die skoolmeisie ’n slagoffer van onkunde, skryf ROZANNE ELS.
IN 1991 reik die Amerikaanse treffergroep Salt-N-Pepa een van hul grootste treffers uit: “Let’s Talk about Sex”. Byna 30 jaar later weerspieël die lirieke – ’n geweldige catchy pleidooi om openhartig oor seks te praat – ’n deel van die Suid-Afrikaanse departement van basiese onderwys (DBO) se dagtaak om jong mense prontuit oor seks en seksualiteit in te lig.
Let’s talk about sex for now
To the people at home or in the crowd
It keeps coming up anyhow
Don’t be coy, avoid, or make void the topic
Cause that ain’t gonna stop it
Andersyds weerspieël die lirieke ook verset – om welke rede en vanuit talle oorde teen so ’n gesprek - maar dié weerstand het verander soos nuwe generasiekonflikte in die samelewing uitspeel.
Die destydse besware teen gesprekke in die breë oor seks met kinders en tieners het ten dele plek gemaak vir meer genuanseerde twispunte. Die “coy and avoid” soos Salt-N-Pepa dit stel, boer nou in die “hoe, waar, wanneer en met wie” dié onontkomelike gesprek plaasvind voort.
Die rusie wat tussen die DBO en belangegroepe soos die Suid-Afrikaanse Onderwysunie (SAOU) einde 2019 ontstaan het, is nóg ’n verwerping van die DBO se omvattende seksualiteitsonderrig-leerplan (CSE), nóg ’n verwerping van skole se verpligting om dié mandaat uit te voer.
Die ongelukkigheid is nader aan die oppervlak: Hier gaan dit oor die DBO se pogings om met voorgeskrewe lesplanne, leerderboeke, voorgeskrewe assessering en plakkate die hoe, waar en wanneer vir onderwysers voor te skryf, sê Chris Klopper, die SAOU se uitvoerende hoof.
Maar ná maande se redekawel oor dié aangepaste leermateriaal vir seksualiteitsonderrig in skole, gee die DBO verlede week bes: Onderwysers sal nie gedwing word om dié veelbesproke lesplanne en leerderboeke in die klaskamer te gebruik nie.
Hoewel die seksvoorligting-leerplan steeds uitgevoer moet word – oor seks en seksualiteit móét die kinders leer, is die meerderheid van die onderskeie rolspelers dit eens – is onderwysers nou bemagtig om self oor die materiaal vir die klaskamer te besluit.
Dié verwikkeling volg na afloop van ’n reeks konsultasiegesprekke met geloofs- en tradisionele leiers, beheerliggaamorganisasies, die SAOU, asook ander belangegroepe. Die onderskraging van onderwysers se diskresie stel egter ’n taai tameletjie oor seks in die geheel bloot: vooroordeel.
Die kritiek van die breër publiek teen die DBO rakende die aangepaste seksualiteitsonderrig-lesplanne is ongelukkig vol feitefoute, lui dit herhaaldelik in mediaverklarings vanaf die departement.
Die DBO plaas die oorsprong van die waninligting voor die Sunday Times se deur, en volgens die departement is die regstel hiervan ’n naas-onbegonne taak. Die koerant se artikel “Grade 4s to Learn About Masturbation in New Life Orientation Curriculum”, gepubliseer op 12 Mei verlede jaar, is ten sterkste deur die departement veroordeel.
Anders as wat in die artikel gemeld is, word masturbasie nie in die Graad 4-lesplanne behandel nie, en is die materiaal saamgestel om ouderdomsgeskik te wees, aldus die DBO.
Uit dié artikel het verwardheid en “massahisterie” onder die publiek ontstaan en tot nog meer fopnuus gelei soos rondte na rondte van die kinderspeletjie Telefoontjie op sosiale media uitgespeel het.
Nee, die plan seksualiseer nie kinders nie. Nee, dit lei nie tot meer seksuele aktiwiteit onder skoolkinders nie. So ook nie tot meer waaghalsige gedrag nie.
Hierdie stellings grond die DBO op ’n evaluering van die Internasionale Tegniese Riglyne oor Seksonderrig in 2016, skryf die minister van basiese onderwys, Angie Motshekga, in ’n geskrewe antwoord op ’n brief van die Family Policy Institute einde verlede jaar.
In die brief spreek die instituut hul ongelukkigheid uit oor onder meer lesplanne wat ’n kind se reg om te besluit wanneer en met wie hulle seks wil hê, bevorder – eerder as om onthouding te predik.